22 czerwca 2015

Szczęśliwa siódemka

Monogram Chrystiana VII (wszystkie ilustracje z Wikimedia Commons)
 W końcu nadszedł czas na kolejny z serii wpis o magii liczb - tym razem przyjrzymy się siódemce.
Wpis dedykuję Arkowi.
 
Najprawdopodobniej siódemka była uważana za ważną już w prehistorii. Za przykład może tu posłużyć malowidło ścienne z Lascaux, na którym na głowę konia naciera siedem wielkich byków. Zbudowany 5 tysięcy lat temu ziggurat babiloński o nazwie Etementaki miał siedem kondygnacji, podobnie jak Silbury Hill w Anglii czy piramida Dżosera w Egipcie, które są niewiele od zigguratu młodsze.


Jeden z możliwych modeli Etementaki
Pierwszym ludem, co do którego mamy pewność, że przypisywali siódemce wielką rolę, byli Sumerowie. Czcili oni siedmiu Bogów Anunnaki oraz siedmiu Bogów Losu, znali siedem wielkich wiatrów, siedem gwiazdozbiorów i tyle samo złych demonów. Sławili siedem imion Isztar, a do sumeryjskich podziemi prowadziła droga przechodząca przez siedem bram. Siódemka pojawia się z resztą często w sztuce sumeryjskiej - znane są przedstawienia dłoni z siedmioma palcami czy siedmiogłowe węże, w literaturze zaś powstało określenie "za siedmioma górami" - czyli bardzo daleko.

Persowie, podobnie z resztą jak Sumerowie, również dzielili świat na siedem sfer a ziemię - na siedem części. Wierzono, że odbyło się siedem walk między Ormuzdem a Arymanem. Do legendy przeszła też informacja, że Zaratusztra zginął mając 77 lat. Z resztą według zaratusztrianizmu ludzkość miała pojawić się na ziemi w siódmym tysiącleciu od założenia świata, zaś siódme tysiąclecie dziejów ludzi będzie pierwszym z nowej, niekończącej się epoki dobra. 

Płaskorzeźba przedstawiająca Ormuzda (Ahura-Mazdę)
Ważną rolę siódemka jako symbol odgrywała również w Indiach. Według jednego z hymnów Rygwedy Suria (czyli Słońce) podróżuje po nieboskłonie powozem, do którego zaprzęgnięto siedem koni. Znana jest też historia o tym, jak Bóg grzmotu, Indra, zabijając smoka Writrę i wypuszcza z jego ciała siedem rzek. Z kolei do ust Waruny - Boga nieba i wody, siedem rzek wpływa, dzięki czemu nigdy nie wyschną. Inny znany z religii wedyjskiej Bóg - Agni, identyfikowany z ogniem, przedstawiany był często z siedmioma ognistymi językami. Hinduską tradycją jest również "siedmio-krokowy" ślub - młodzi musieli się chwycić za ręce i zrobić razem siedem kroków. W Indiach jednak większą rolę miała dziewiątka, uznawana za przeciwieństwo siódemki.

Ciekawą sytuację widzimy w Grecji, gdzie symbolika liczb była w dużej mierze zależna od regionu. Wiemy, że w całej Grecji występowały boskie rodzeństwa w liczbie siedmiu (podobnie jak w przypadku rodzin składających się z trzech członków). Znanych jest nam więc siedem Plejad, siedmiu synów Heliosa, siedmiu synów i córek Niobe. Siedem młodych dziewcząt i siedmiu młodzieńców domagał się jako ofiary Minotaur każdego roku. Grecy znali też siedem cudów świata.
Szczególnie ważna siódemka była w Tebach. Wieszcz pochodzący z tego miasta - Terezjasz, miał ponoć żyć aż siedem pokoleń. W wyprawie Siedmiu przeciw Tebom każdy wojownik bronił jednej z siedmiu bram. Wierzono też, że siedmiu wygnańców z Teb wyzwoliło miasto spod okupacji Sparty. Co ciekawe - w niektórych regionach Grecji wyróżniano siedem Hesperyd i siedem Muz.

Siostry "Plejady" na obrazie Elihu Veddera
Siódemka była ważna także dla Rzymian - uważano ją za symbol miasta Rzym. Legenda głosi, że założono je na siedmiu wzgórzach (choć w rzeczywistości prawdopodobnie było ich więcej), a rzymską poezję zapisywano heptametrem. 

To oczywiście nie wyczerpuje listy siódemek w kulturze i religii. Pojawiają się one często np. w wierzeniach ludów Wschodniej i Zachodniej Afryki. W Starożytnym Egipcie była to liczba prawdopodobnie związana z Ozyrysem i mumifikacją. Ciało Boga pocięto na 14 części, a proces mumifikacji w którym, według zapisów, używano siedmiu olejów, trwał 70 dni. W Japonii znanych jest Siedmiu Bogów Szczęścia, w Chinach zaś - kojarzy się z kultem zmarłych lub z tradycyjną astronomią, w której wyróżniano siedem ważniejszych gwiazd. Niektóre wersje irlandzkiej legendy o Cuchulainnie mówią, że bohater ten miał po 7 palców u rąk i nóg, pierwszy raz zaś trzymał w ręce broń w wieku siedmiu lat. W wielu kulturach wierzy się, że siódmy syn siódmego syna może stać się wilkołakiem lub wampirem, w innych - przeciwnie, miałby być uzdrowicielem i magiem. W Islamie wspomina się o tym, że niebo, piekło i ziemia składają się z siedmiu warstw każde.

Siedmiu japońskich Bogów Szczęścia
Symbolika siódemki najmocniej jest widoczna w Biblii. W Starym Testamencie siedem jest wręcz liczbą świętą. Słowo "siedem" pochodzi z tego samego źródła co słowa "przysięga" czy "pełnia. Siódemka to w hebrajskim również to samo co "tydzień", czasem nawet może być to dowolny odcinek czasu, składający się z siedmiu odcinków. Czasem, ze względu na brak samogłosek w większości Starego Testamentu, trudno stwierdzić, o jakie określenie dokładnie chodzi.
Siódemka oznacza w tym wypadku pełnię, jakiś doprowadzony do końca etap, wręcz epokę (stąd opisywanie powstania świata w siedem dni - sześć dni stworzenia i jeden na boski odpoczynek). W wielu miejscach w Biblii siódemka oznacza również mnogość, powtarzanie czegoś po wielokroć. Aby jeszcze bardziej podkreślić to symboliczne znaczenie wielości, pełni i doskonałości, stosuje się wielokrotności, takie jak siedemdziesiąt czy siedemdziesiąt siedem, jak w jednym z bardziej znanych fragmentów Ewangelii wg św. Mateusza:

Wtedy Piotr zbliżył się do Niego i zapytał: "Panie, ile razy mam przebaczyć, jeśli mój brat wykroczy przeciwko mnie? Czy aż siedem razy?" Jezus mu odrzekł: "Nie mówię ci, że aż siedem razy, lecz aż siedemdziesiąt siedem razy". (Mt 8, 21-22)
Siódemka w Biblii wysuwa się najbardziej na pierwszy w plan w Apokalipsie. Wiele symboli występuje po siedemkroć - świeczniki, anioły, gwiazdy, głowy Smoków i Bestii, trąby i tak dalej i tak dalej... Siedem razy występują też otchłań i Szatan. 
W katechizmie katolickim znajdziemy również wiele siódemek - dary Ducha Świętego, uczynki miłosierne względem duszy i ciała, grzechy główne... tu również można by długo wymieniać.


W magii ze względu na swoją symbolikę (głównie biblijną, lecz nie tylko) siódemka może być uważana za swego rodzaju dopełnienie trójki. O ile trójka jest zwielokrotnieniem i zwiększeniem mocy, o tyle powtórzenie jakiegoś zaklęcia czy gestu siedem razy, jest nie tylko jego dopełnieniem, ale również zamknięciem, zakończeniem. To co wykonane siedem razy - już się domknęło, dokonało. Analizując subtelnie inny odcień znaczenia trójki i siódemki wydaje się, że powtarzanie czynności czy rytualnego gestu trzy razy byłoby spotęgowaniem go, więc pewnie najchętniej będzie używane podczas przyciągania czegoś bądź osiągnięcia w czymś sukcesu. Z drugiej strony siódemka, jako zamknięcie pewnej całości, może pojawić się raczej w rytuałach zamknięcia jakiegoś rozdziału, podziękowania Bogom, za otrzymane dary, podsumowanie jakiegoś rozdziału w naszym życiu.

Oby było to zamykanie tylko dobrych, pełnych obfitości rozdziałów.
Niech siódemka przyniesie Wam szczęście!

PS. Jak zwykle - zapraszam do polubienia Bloga Czarowniczego na Facebooku!

0 komentarze:

Prześlij komentarz